Be safe
Lees de tekst over safe seks, condooms en anticonceptie hieronder en beantwoord de vragen bij opdracht 39 in Tadoeboek.
Wat is safe seks?
Safe seks betekent dat je seks hebt zonder dat je risico loopt om een soa te krijgen of zwanger te raken.
Soa is de afkorting voor ‘Seksueel Overdraagbare Aandoening’ oftewel, een geslachtsziekte. Soa’s zijn infecties die je kunt krijgen door onveilig te vrijen. Je kunt een soa ongemerkt krijgen, en ook ongemerkt doorgeven aan een ander. Je kunt een soa voorkomen door een condoom te gebruiken tijdens de seks.
Condooms
Condooms zijn een soort kleine ballonnetjes die je om je penis kunt rollen. De sperma blijft dan in de condoom en voorkomt zwangerschap, maar ook een soa (= seksueel overdraagbare aandoening).
Condooms kun je maar 1 keer gebruiken. Na gebruik leg je er een knoopje in (zodat de sperma er niet uitlekt) en gooi je het weg in de prullenbak. Wil je liever niet dat iemand ziet dat er een condoom in de prullenbak ligt, doe er dan een ander (wc-)papiertje omheen. Spoel het niet door de wc, want dan kan de wc verstopt raken.
Dat de jongen het condoom omdoet betekent niet direct dat hij ook altijd degene is die voor een condoom moet zorgen. Dat kan een meisje net zo goed. Als je condooms bij je hebt laat je zien dat je gezondheid en veiligheid belangrijk vindt.
Houdbaarheidsdatum
Je zou het misschien niet verwachten, maar condooms kunnen ook ‘over de datum zijn’. In dat geval is de kwaliteit niet meer zo goed en is de kans groter dat het condoom scheurt. Check dus altijd goed de houdbaarheidsdatum.
En let ook goed op hoe je je condooms bewaart. Want als de verpakking beschadigt kan er een scheurtje of gaatje in het condoom komen, en dan is hij niet meer veilig.
Doe nooit twee condooms over elkaar heen. Misschien denk je, dat is dubbel zo veilig, maar dat is het NIET. Want door de wrijving gaat het condoom sneller stuk. Ook al ziet een condoom er ‘dun’ uit, de latex is sterk genoeg om het zaad tegen te houden.
Welke maat?
Bij de maten van condooms is de omtrek belangrijk, dat bepaalt of een condoom niet te strak of te los zit. De lengte is veel minder belangrijk! In de meeste gevallen (bij 60% van de mannen) is de standaard condoom maat goed. Je kunt er gewoon één passen om dat te checken. Maar je kunt de maat ook opmeten. Meet in erectie, halverwege de penis de omtrek met een meetlint. Welke maat je dan nodig hebt kun je opzoeken op www.meetjepenis.nu
Hoe gebruik je een condoom?
Een condoom kun je afrollen om een stijve penis.
- Scheur voorzichtig de verpakking open. De condoom moet wel heel blijven, dus pas op met scherpe nagels, of als je je tanden wil gebruiken om de verpakking open te scheuren.
- Haal het condoom uit de verpakking en pak hem vast bij het topje / tuitje.
- Rol de condoom voorzichtig af en hou het topje/ tuitje vast (het is belangrijk dat er een beetje ruimte overblijft bij het tuitje zodat de sperma daar nog in past.)
Als het niet lukt om de condoom goed af te rollen, dan heb je hem waarschijnlijk binnenste buiten, draai de condoom dan om en probeer hem goed af te rollen.
De meest voorkomende condooms zijn voor om een penis, maar er bestaan ook vrouwencondooms.
Andere anticonceptie middelen:
Spiraal
Een spiraal is een soort ankertje dat in de baarmoeder van de vrouw wordt geplaatst. Dit gebeurt door een getrainde arts of verpleegkundige. Er zijn twee soorten spiraaltjes, de hormoonspiraal en het koperspiraal. Een spiraal kan meerdere jaren inblijven en voorkomt dat je zwanger wordt. Het beschermt niet tegen soa’s.
De pil
De pil is vaak een strip van 21 pilletjes. Deze slikt een vrouw 3 weken en daarna een week niet. Dit is de ‘stopweek’ en in die stopweek wordt ze ongesteld. De pil zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt. De hormonen in de pil zorgen ervoor dat een bevrucht eitje zich niet in de baarmoederwand kan innestelen. Het is dan wel belangrijk dat je de pil iedere dag slikt, want als je hem vergeet is de pil minder betrouwbaar. De pil beschermt niet tegen soa’s.
Voor het zingen de kerk uit.
Voor het zingen de kerk uit is een niet veilige methode om te voorkomen dat je zwanger raakt. Hoe werkt het? Je hebt penetratie seks zonder condoom, en de jongen trekt net voordat hij klaarkomt (en zijn sperma eruit komt) zijn penis uit de vagina.
Mijn biologiedocent legde me 30 jaar geleden uit waarom dit een slecht idee is, en ik heb dat verhaal tot op de dag van vandaag nog onthouden, dus vandaar dat ik het ook deel met jullie. Daar komt 'ie':
Stel je voor, je hebt een toffee, zo’n caramel toffee met binnenin chocolade. Die toffee heb je in je mond, je kauwt erop, hij is erg lekker, de caramel wordt zacht, smelt in je mond, en dan kom je bij het lekkerste gedeelte, de chocolade binnenin, en dan…………….moet je de toffee ineens uitspugen!! Dat doet natuurlijk niemand 😊. Zo is dat ook met ‘voor het zingen de kerk uit gaan’. Als je net lekker bezig bent, wil je natuurlijk niet op het hoogtepunt stoppen. Dus die methode is sowieso niet veilig.
Maar stel dat je wel op tijd stopte, ook dan kan er alsnog ongemerkt wat voorvocht uit de penis zijn gekomen, en ook daar kun je zwanger van raken. Dus gebruik gewoon een condoom, dat is wel veilig!
Veilig over straat
Meiden en vrouwen voelen zich vaker onveilig op straat dan jongens en mannen. Uit onderzoek (van Centraal Bureau van Statistiek) blijkt dat twee derde van de 12- tot 25-jarige vrouwen werd geïntimideerd op straat.
De helft van de jonge vrouwen wordt weleens nagefloten, maar ongeveer een kwart van de 12- tot 25-jarige vrouwen zegt dat zij weleens achterna werden gelopen of achtervolgd.
Dit is de reden waarom meiden en vrouwen hun gedrag of hun kleding wel eens aanpast als ze naar buiten gaan. Ze vermijden soms ’s avonds bepaalde (donkere) plekken/ straten of durven niet alleen over straat. Of ze vermijden oogcontact, bepaalde groepen of doen alsof ze met iemand bellen. Daarnaast kan iemand ook te maken krijgen met victim blaming, wat betekent dat het slachtoffer de schuld krijgt. Bijvoorbeeld dat iemands kleding de straatintimidatie heeft uitgelokt.
Straatintimidatie is NOOIT de schuld van het slachtoffer. En het moet niet uitmaken wat je aan hebt. Iedereen heeft het recht zich veilig te voelen op straat.
Als je getuigen bent van straatintimidatie, of je ziet dat iemand zich onveilig voelt omdat die onprettig wordt benaderd, help het slachtoffer!
Catcalling
Catcalling is een term die gebruikt wordt wanneer een meisje of vrouw lastig wordt gevallen op straat door ongepaste opmerkingen of gebaren naar haar toe te krijgen. Denk hierbij aan nafluiten of opmerkingen als: “hé meisje, waar ga je naar toe, ga met mij mee!”. Vaak worden deze opmerkingen en gebaren gemaakt door een man.
Het lijkt of de man of jongen het meisje wil versieren of een compliment wil maken, maar in werkelijkheid voelt het meisje zich hierdoor vaak onveilig en niet serieus genomen. Als je iemand leuk vindt kun je rustig en oprecht een compliment uitdelen. Maar door iets naar iemand te roepen als die alleen op straat loopt, of boos worden als er niet enthousiast wordt gereageerd op wat je zomaar naar iemand toe roept. Maak je meestal geen goede eerste indruk.
Sinds juli 2024 is er overigens ook een nieuwe wet ingegaan. De Nieuwe Wet Seksuele Misdrijven. In deze nieuwe wet zijn meer vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar. Zo ben je voortaan ook strafbaar als je een ander op intimiderende wijze seksueel benadert. Op straat, op openbare sites of social media. Dit betekent dat catcalling en straatintimidatie nu dus ook strafbaar is.
Eigenlijk bevestigt de nieuwe wet de norm die al leeft in onze samenleving: seks en seksueel gedrag moet vrijwillig en gelijkwaardig zijn. Check daarom altijd wat de ander wil!